ŚW. AGNIESZKA
dziewica, męczennica (+ ok. 305 r.)
Św. Agnieszka - Kościół obchodzi jej wspomnienie 21 stycznia. Poniosła śmierć męczeńską w bardzo młodym wieku. Miała zaledwie 12 lat. Ta śmierć musiała być czymś niezwykłym, skoro piszą o niej: św. Ambroży (340 – 397), św. Hieronim (345 – 419), papież św. Dionizy (305 – 384), papież Grzegorz I Wielki i wielu innych. Danych jednak historycznych o świętej mamy niewiele. Poniosła śmierć męczeńską przez ścięcie mieczem za panowania cesarza Dioklecjana (243 – 316). Według podania miała ponieść śmierć przy drodze Nomentańskiej. Potwierdza to archeologia, gdyż w tym właśnie miejscu znajdował się stadion, gdzie mordowano chrześcijan (dzisiaj prawdopodobnie znajduje się w tym miejscu Piazza Navona - jedno z najpiękniejszych miejsc Rzymu).
Według legendy św. Agnieszka, całkowicie obnażona na stadionie, została rzucona na pastwę spojrzeń tłumu. Za sprawą cudu okryła się płaszczem włosów. Tam też wystawiono w późniejszych czasach kościół ku czci św. Agnieszki. W miejscu zaś, gdzie znajdował się Jej grób, cesarz Konstanty Wielki (280 – 337) wystawił wspaniałą bazylikę. Relikwie św. Agnieszki umieszczono przy wejściu do katakumb noszących Jej imię.
CIEKAWOSTKI
rtyści przedstawiają św. Agnieszkę z barankiem, gdyż łacińskie imię Agnes pochodzi od łacińskiego wyrazu agnus – baranek. Dlatego powstał zwyczaj, że przy klasztorze, który znajduje się przy bazylice, siostry hodują baranki, które poświęca się w dzień św. Agnieszki. Z ich wełny zakonnice wyrabiają paliusze*, które papież rozsyła świeżo mianowanym metropolitom Kościoła Katolickiego. Najdawniejsze wizerunki św. Męczennicy spotykamy już w IV w. Św. Agnieszka należy do najbardziej popularnych i znanych świętych Kościoła. Imię to nadaje się obecnie dość często i w Polsce. Ma też swoje odbicie w naszej literaturze. Z dniem tej świętej lud związał szereg przysłów, np.: „Św. Agnieszka wypuszcza skowronka z mieszka”.
*) - Paliusz - (łac. „płaszcz, przepaska”) Wstęga z białej wełny, ozdobiona sześcioma fioletowymi krzyżami z dodanymi dwoma szlaczkami (paskami). Papież go zakłada jako symbol swojej apostolskiej władzy; od najdawniejszych czasów papież darował paliusze arcybiskupom na znak łączności, a niektórym biskupom jako dowód uznania. Obecnie metropolita, czyli arcybiskup, musi prosić o paliusz w ciągu trzech miesięcy od swej nominacji, a jeżeli zostanie przeniesiony do nowej diecezji metropolitalnej, musi prosić o nowy paliusz. Zakłada go tylko na terenie swojej własnej diecezji, ale i wtedy tylko w okolicznościach przewidzianych przez liturgię.
