Ciało świętego Pawła owinięte w płótna, nasycone wonnościami,
święta Lucyna pogrzebała w swojej winnicy, znajdującej się właśnie
w tym miejscu, gdzie dziś wznosi się bazylika świętego Pawła za Murami.
Bazylika św. Pawła za Murami (San Paolo fuori le Mura) - jedna z czterech bazylik parialchalnych znajdujących się na terenie Rzymu i Watykanu. Jest drugą pod względem wielkości bazyliką Rzymu. Po pożarze w 1823 roku odbudowano ją na podstawie pierwotnych projektów, wraz z poprzedzającym ją poczwórnym portykiem zwanym "Sto Kolumn". Wchodząc do tej Świątyni możemy wyznać z wiarą: Hic est Paulus — «Tu jest Paweł».
Wymiary Bazyliki: 131,0 x 65,0 m
CIEKAWOSTKI
BAZYLIKA ŚWIĘTEGO PAWŁA
Rzym, Włochy
Pierwotna Bazylika zbudowana została przy Via Ostiense przez cesarzy Teodozjusza I, Arkadiusza i Walentyniana II w latach 386-440. Wzorowana była na bazylice św. Piotra na Watykanie. Pięcionawowa budowla poprzedzona została atrium. Zbudowano ją w miejscu, gdzie wcześniej św. Lucyna pochowała ciało św. Pawła. Nad grobem św. Pawła zbudowana została naprzód niewielka kapliczka, która przetrwała do czasu zbudowania bazyliki.
Bazylika, zbudowana na miejscu niewielkiej kapliczki stojącej nad grobem św. Pawła, posiadała pięć naw przedzielonych osiemdziesięcioma kolumnami. Do czasu wzniesienia Bazyliki Świętego Piotra była ona największą świątynią Rzymu. Bazylika świętego Pawła od samego początku istnienia stała się celem wielu pielgrzymów przybywających do Wiecznego Miasta. W średniowieczu miejsce to zaraz po Ziemi Świętej stało się najważniejszym celem nawiedzania. Po ewangelizacji północnej Europy przez świętego Marcina z Tours, świętego Augustyna z Canterbury i świętego Bonifacego Święte Miasto stało się centrum duchowym świata chrześcijańskiego. Wierni zewsząd przybywali, by zobaczyć i dotknąć miejsc uświęconych krwią apostołów Piotra i Pawła oraz innych męczenników. Bazylika świętego Pawła nie tylko, że usytuowana za murami miasta to jeszcze stała na terenie, gdzie panowała malaria. Historia najazdów na Rzym nie oszczędziła tej świątyni, bowiem wszystkie walki rozpoczynały się właśnie sprzed murów, za którymi stała. Dopiero w wieku XI opat Hildebrand, późniejszy papież Grzegorz VII przywrócił wyniszczonej świątyni wspaniały wygląd. Piękny łuk triumfalny, bogato ozdobiony mozaikami przedstawiającymi patriarchów apokaliptycznych, symbole czterech ewangelistów, a nade wszystko błogosławiącego Chrystusa jest dziełem twórców słynnego mauzoleum Galli Placidii z V wieku w Rawennie. W roku 1285 przed tym łukiem, dokładnie nad grobem św. Pawła stanęło tabernakulum. Jest ono dziełem Arnolfa di Cambio. W XIII wieku artyści bizantyjscy, którzy również pracowali w bazylice świętego Marka w Wenecji ozdobili kunsztownymi mozaikami apsydę bazyliki świętego Pawła. Niezwykle charakterystycznym elementem tejże świątyni są mozaikowe medaliony z portretami papieży, które znajdują się wzdłuż górnego brzegu ścian naw. Wiele z portretów jest oczywiście fantazją artystów malujących twarze najstarszych papieży. Obecne są współczesnymi replikami, na końcu znajduje się portret Jana Pawła II. Nad portretami widnieją freski ukazujące sceny z życia świętych Piotra i Pawła oraz sceny z Pisma Świętego. 15 lipca 1823, podczas prowadzenia prac dekarskich został zaprószony ogień. Pożar zniszczył prawie całą bazylikę. Podjęto odbudowę, starając się zachować pierwotny kształt świątyni. Zakończenie prac i ponowne poświęcenie bazyliki nastąpiło w 1854.
Po odbudowie Bazylikę nadal poprzedza dziedziniec otoczony granitową kolumnadą. Pośrodku ustawiono figurę św. Pawła z mieczem. Drzwi po prawej stronie to "Drzwi Święte" otwierane z okazji jubileuszu Roku Świętego. Drzwi te pochodzą z poprzedniej bazyliki. Zostały wykonane w Konstantynopolu w 1070, zniszczone podczas pożaru i zrekonstruowane w 1967. Wnętrze świątyni o wymiarach 131,0 x 65,0 m, nadal podzielone jest na 5 naw przy pomocy ustawionych w rzędach 80 kolumn. Pod łukiem tęczowym kończącym nawę główną umieszczony jest grób św. Pawła przykryty gotyckim baldachimem wykonanym przez Arnolfo di Cambio w 1285. (Podczas prowadzenia prac rekonstrukcyjnych znaleziono w tym miejscu kratę, jaką zwyczajowo przykrywano grób męczennika w czasach wczesnochrześcijańskich. W pobliżu odkryto też pochówki innych osób. Istniał bowiem zwyczaj chowania zmarłych w pobliżu grobu osób uznanych za święte). Łuk wznoszący się nad baldachimem zdobi mozaika z V wieku z postaciami Zbawiciela i patriarchów. Absyda kończąca nawę główną także jest ozdobiona mozaiką w styli bizantyjskim. Ukazano na niej Chrystusa na tronie w otoczeniu świętych: Piotra, Andrzeja, Pawła i Łukasza. Nawa poprzeczna połączona jest z kaplicami. Po lewej stronie znajduje się kaplica Najświętszego Sakramentu, w której można zobaczyć krucyfiks z XIII wieku oraz drewniany posąg św. Pawła z śladami ognia, który zniszczył poprzednią budowlę.
Bardzo charakterystyczne dla bazyliki są niezwykle piękne i nastrojowe krużganki wykonane z wielobarwnych marmurów, których budowę rozpoczęto na początku XII wieku. Są one częściowo dziełem artysty z rodziny Vassallettich i pochodzą z tego samego okresu co krużganki ozdabiające bazylikę św. Jana na Lateranie.
INFORMACJE:
Bazylika Św. Pawła za Murami przy Via Ostiense 184, otwarta jest w godz. 9.00-13.00 i od 15.00-18.00.
Dojazd metrem linii B - stacja Basilica San Paolo. Wstęp wolny.
