Adalbertus - Katowice-Panewniki

Szybki rozwój górnictwa i hutnictwa na Górnym Śląsku w II połowie XIX w. spowodował zwiększenie zapotrzebowania na siłę roboczą w tym okręgu. Gwałtowny napływ ludności z innych prowincji pruskich, szczególnie Wielkopolski, stał się powodem angażowania do pracy duszpasterskiej zakonników, zwłaszcza znanych i popularnych franciszkanów. Na propozycję ks. Ludwika Skowronka postanowiono osiedlić franciszkanów w Panewnikach, gdzie atmosfera miejsca sprzyjała skupieniu i wyciszeniu. Dziś mimo że Panewniki są częścią Katowic, nie straciły nic ze swej atmosfery ...

INFORMACJE OGÓLNE:

Panewniki - kiedyś samodzielna miejscowość, teraz dzielnica Katowic, leżąca w południowej części miasta, graniczy z dzielnicami: Ligota, Kokociniec, Wymysłów i Zadole.

HISTORIA:

Pierwsi franciszkanie pojawili się w Polsce w pierwszej połowie XIII wieku, dziesięć lat po śmierci św. Franciszka z Asyżu (zm. w 1226r.). Zakonnicy przybyli przez Niemcy i Czechy do Wrocławia, a następnie do Krakowa. Od XVII wieku franciszkanie byli obecni także na Górze św. Anny. W okresie reformacji klasztory franciszkańskie ulegały likwidacji, by w trakcie kontrreformacyjnego ruchu ponownie się zawiązać. Edykt o sekularyzacji był powodem rozwiązania zakonu w roku 1810. Swą działalność franciszkanie wznowili dopiero w 1887 roku. Szybki rozwój górnictwa i hutnictwa na Górnym Śląsku w II połowie XIX w. spowodował zwiększenie zapotrzebowania na siłę roboczą w tym okręgu. Od razu zakupiono większą ilość gruntu w Panewnikach, jakby z myślą o przyszłym rozwoju placówki. Na początku grudnia 1902 roku pierwsi bracia - Tacjan Hante i Ubald Miera - zajęli tymczasowe lokum: jednopiętrowy dom w Starych Panewnikach, który z pomocą mieszkańców zaadaptowali na klasztor. Urządzili też kaplicę mogącą pomieścić 300 osób. Uroczyste wprowadzenie zakonników do klasztoru nastąpiło 22 grudnia 1902 roku. W 4 lata później położono kamień węgielny i rozpoczęto wznoszenie zabudowań kościoła. Wspaniała sylwetka kościoła w stylu neoromańskim stanęła już w 1907 r. Na szczycie wieńczącej świątynię kopuły umieszczono miedziany posąg św. Franciszka. We wrześniu 1907 r. zakonnicy przenieśli się do nowego klasztoru, a w niespełna rok później, 19 lipca 1908 r., Książe - biskup wrocławski Jerzy kardynał Kopp dokonał uroczystej konsekracji kościoła w obecności około stu tysięcy wiernych.

Z latami Panewniki przeistaczały się w wielki ośrodek życia religijnego. Po konsekracji kościoła stały się celem licznych pielgrzymek, m.in. bractw kościelnych. Największe rzesze wiernych gromadziły odpusty Porcjunkuli i św. Ludwika IX króla, patrona panewnickiej świątyni. W roku 1954 nadano kościołowi tytuł "Wniebowzięcia NMP" i zaliczono zespół sakralny w Panewnikach do sanktuariów maryjnych. Na obszernym terenie wokół kościoła powstały więc kaplice różańcowe, stacje Drogi Krzyżowej oraz grota MB z Lourdes. Od 12.11.1974 r. kościół stał się bazyliką mniejszą p.w. Wniebowzięcia N.M.P. i św. Ludwika Króla.

ŻŁÓBEK:

Franciszkanie, kultywując tradycję swojego zakonu, każdego roku w grudniu, przypuszczalnie od r. 1908, ustawiają stajenkę bożonarodzeniową. I nie jest to zwyczajny żłóbek ... to NAJWIĘKSZA szopka w Europie! (większą budują tylko nowojorscy franciszkanie) Szopka ma 18 metrów wysokości, 13 szerokości, pod nogami pastuszków i baranków ukryte jest około 300 metrów kabli. Na płótnie symbolizującym niebo jest odwzorowany układ gwiazd nad Śląskiem w Boże Narodzenie. Stajenka budowana jest przez cały miesiąc, a znaleźć można w niej nawet wypchanego borsuku, dzika, zająca czy wilka. Adoracja przy żłóbku ściąga zawsze do kościoła w Panewnikach tłumy wiernych z diecezji katowickiej według różnych stanów, m.in.: kobiety, mężczyzn i dzieci, chóry kościelne, młodzież i chorych. Od kilku lat obok bazyliki można oglądać stajenkę ruchomą z postaciami Świętych, a w ogrodzie "żywy" żłóbek z różnymi gatunkami zwierząt.